Sevgili Okuyucularım. Fitrenin şart yerleri ile zekatın şart yerlerinin aynı olduğu şeklinde fıkıh alimleri (İslam hukukçuları) görüş biriliği içindedirler. Buna göre zekat verilmeyen kimselere fitre de verilmez. Kendilerine fitre verilemeyecek kişiler şunlardır;
Dinen zengin sayılanlar: Fitre yükümlüsünün zevcesi (eşi). Usulü (ana, baba, dede ve nineleri, annesinin babası). Çocukları, torunları, bakmakla yükümlü olduğu yakınları. Nisaba malik bir mala sahip olan kişiye fitre verilemez. Verirken, verenin bulunduğu yerdeki fakirlere, uzakta olsalar bile fakir akrabalara, iyi ahlak sahibi geliri giderini karşılamayanlara öncelik verilmelidir. Bir kimse fitresini bir fakire verebileceği gibi, birkaç fakire de dağıtılabilir. Ayrıca bir çok insan fitrelerini bir fakire verebilir. Fitrenin geçerlilik şartlarında niyet esastır. Ancak bu ödemeyi Allah rızası için fitre olarak verdiğini gönülden geçirmesi niyet olarak yeterlidir. Verirken fakire “bunu sana fitre olarak veriyorum" demeye gerek yoktur. Fitre kişinin ihtiyaçlarına göre para olarak ödendiği gibi, bölgede en çok tüketilen gıda maddesinden de ödenmesi efdaldir. Aslında günümüzde para olarak ödenmesi en doğru şekildir. Fakirin acil ihtiyaçlarını giderebilmesi açısından uygun olanda budur.  Fitre ödemede asgari sınırlar dikkate alınmalıdır. Fakirlerin başkalarına el açmasını önlemek amacıyla, onu bu minnetten kurtarmak gereklidir. Kişi ekonomik durumu ve içinde yaşadığı ortama göre fakirin en az bir günlük yiyeceğini, içeceğini karşılama şartını esas almalıdır. Bu da Peygamberimizin emir ve tavsiyeleri ışığında hesaplanarak yapılmalıdır. Yani ben iftarda ve sahurda yeme, içme açısından 50 liraya doyarsam, fitrem de 50 lira olmalıdır. Eğer 20 liraya doyarsam, fitrem de 20 lira olmalıdır. Fitre mükellef kişinin fakirden alacağına mahsup ederek ödeme yoluna gitmesi caiz olmaz. Tamlık esas alınmalıdır. Fitrenin ödeme vaktinin en efdal olduğu süre bayram namazı kılınmadan önce ödenmesidir. Bayram gününden sonraya bırakılması (burada gün ifadesi bayram namazını ifade eder) pek hoş olmaz. Şayet kalmış ise ilk fırsatta ödenmesi lazımdır. Kişinin gücü varsa bakmakla yükümlü olduğu ana, baba gibi akrabalarının ve yanında çalıştırdığı kişilerinde (burada maksat kölelerdir) fitresini verebilir.
Fitrenin asıl anlamı: Ramazan bayramına kavuşan ve asıl ihtiyaçlarının dışında belli miktarda bir mala sahip olan kişinin yerine getirmesi gereken bir ibadettir. Oruçlu iken ağzımızdan çıkan hoş olmayan sözler ve oruçluya yakışmayan davranış ve ifadelerin bağışlanması için yaptığımız mali bir ibadettir. Şu gerçeği göz ardı etmeyelim. Hiçbirimiz bir ya da yarım pide, 5 tane zeytin, 5 tane hurma ve bir bardak su ile iftar etmiyoruz. Bu saydıklarımızın zenginleştirilmiş şekli iftariye olarak sofralarımızın adeta süsü oluyor. Bu itibarla “Efendim Diyanet açıkladı. Fitrenin bu yılki bedeli 16 liraymış. Adamı güldürmeyin o 16 liranın hesabı buğday ve buğday unu, arpa ve benzeri gıdalara göre yapılıyor. Bunlar tabandır. Soframızda çorba, pilav, yoğurt, salata, meşrubat, etli menü, tatlı çeşitleri, hatta peşinden kaymaklı dondurma olacak. Birde üzerine çaylar yudumlanacak. Sonra beyefendi 16 liradan fitre ödeyecek. Bunlar hoş ve ahlaki olmayan davranışlardır. İbadet bununla asla bağdaşmaz. “Eğer kitaplara bakarsak çok daha geniş kaynaklara inebiliriz. Müslüman olmak fitre için şarttır. Zayıf bir görüşte mesela bir gayri müslimin yanında çalışmak zorunda olan Müslümanın o gayri müslim kişi fitresini ödeyebilir. Fitrelerin, zekatların verilecek yerleri önümüzdeki günlerde sizlerle buluşacaktır.
DEVAM EDECEK..