Fitre dini bir ifade olarak Ramazan Bayramı'na kavuşan ve temel ihtiyaçlarının dışında belirli bir mala sahip olan Müslümanların kendileri ve bakmakla yükümlü oldukları kişiler için yerine getirilmesi gereken mali bir ibadettir.
Fitreye baş zekatı, beden zekatı da denmektedir. Sebebi ise onun şahsa bağlı, şahıs başına konmuş bir mali sorumluluk olmasındandır.
Dayanağı ve delilleri tamamen sahih hadislerdir. Fitre oruçlu olduğumuz süre içerisinde oruç tutarken gereksiz sözler ve çirkin ifadelerden yani günahlardan arınmak için ayrıca yoksul ve muhtaçlara gıda temini için emredilen bir ibadettir. Son günlerde tartışılan fitre konusu izaha muhtaçtır. Fitre hesaplanırken buğday, arpa, kuru üzüm ve hurma ölçü alınarak bunların miktarlarına göre paraya çevrilir. Bütün bunlar Şanlı Peygamberimiz (s. a. v) dönemindeki uygulamalara göredir. Çünkü o dönemde temel gıda maddeleri ve temel ihtiyaçlar bunlar üzerine hesaplanıyordu. Günümüzde bakıldığında bu gıda maddelerinin biriyle bu ölçülere göre fitre ödenmesi yeterli değildir. Yaşadığımız toplumdaki hayat standardı esas alınmalıdır. Tüketim maddeleri dün ile bugün arasında denk değildir. Ürünlerin kaliteleri bile farklıdır. Öyleyse bir şahsın bir günlük normal yiyeceği iftar ve sahur yemekleri esas alınarak hesaplar yapılmalıdır. Buna göre fitre verecek şahısların hayat şartları yerine filtreyi veren şahsın günlük gıda tüketim ortalamasının ölçü alınması çok daha fitrenin manasını ve gayesine uygun düşer. Bu 'Efendim falan mezhebe göre şu kadar, şişmanca mezhebe göre bu kadar' gibi sözlerle insanların beynini bulandırmaya gerek yoktur. Örneklemek gerekirse iftarda bir çorba, bir porsiyon kuru fasulye, bir pilav, bir tatlı, bir şişe su ve yarım pide bunun ortalama fiyatı alınmalıdır. Sahurda yine bir çorba, bir komposto, bir pilav, bir suda yumurta ve yarım pide ile bir sebze yemeği dikkate alınırsa ve bunların da ortalaması hesaplanırsa mesele netlik kazanır. Bu bağlamda örnek verdiğiniz yemeklerin tutarı acaba kaç liradır? benim pratik hesabıma göre 45 lira tutuyor. Tabii etten peynirden bahsetmedik. Kısmet olursa önümüzdeki günlerde ramazana girerken bunları detaylı olarak okuyucularımla paylaşacağım.
Fitreyi ödeme şekli ise tam bir ranta dönüşüyor. Milyonlara hatta milyarlara sahip olan nice vakıf ve dernekler ramazanla beraber piyasaya çıkarak zekat ve fitre toplamaya başlıyorlar. Hatta Afrika'daki deri kemik kalan çocukları bile bu noktada ekranları taşıyıp duygu sömürüsü yapabiliyorlar. Bir kısım malum hocalar da dandik fetvalarla olayı çarpıtıyorlar. Mesela zengin sayılanlar, karı-koca, torunlar, ana-baba, dede-nine, çocuklar yani bakmakla yükümlü olduğumuz kişiler. Ancak 'Kıza olmaz damadı olur, oğula olmaz geline ne olur' diyenlerin sayıları gün geçtikçe artıyor. Kafama göre hoca buldum diyenlere çok rastlıyoruz. Dini fetvalara olsun hile karıştırmayalım. Vebali büyüktür. 'Helal-haram ver Allah' ım garip kulun yer Allah'ım' mantığından artık vazgeçelim.
Yorum Ekle
Yorumlar
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
ZEKERİYA KILIÇ
FİTRE NEDİR NASIL HESAPLANIR KİMLERE VERİLİR
Fitreye baş zekatı, beden zekatı da denmektedir. Sebebi ise onun şahsa bağlı, şahıs başına konmuş bir mali sorumluluk olmasındandır.
Dayanağı ve delilleri tamamen sahih hadislerdir. Fitre oruçlu olduğumuz süre içerisinde oruç tutarken gereksiz sözler ve çirkin ifadelerden yani günahlardan arınmak için ayrıca yoksul ve muhtaçlara gıda temini için emredilen bir ibadettir. Son günlerde tartışılan fitre konusu izaha muhtaçtır. Fitre hesaplanırken buğday, arpa, kuru üzüm ve hurma ölçü alınarak bunların miktarlarına göre paraya çevrilir. Bütün bunlar Şanlı Peygamberimiz (s. a. v) dönemindeki uygulamalara göredir. Çünkü o dönemde temel gıda maddeleri ve temel ihtiyaçlar bunlar üzerine hesaplanıyordu. Günümüzde bakıldığında bu gıda maddelerinin biriyle bu ölçülere göre fitre ödenmesi yeterli değildir. Yaşadığımız toplumdaki hayat standardı esas alınmalıdır. Tüketim maddeleri dün ile bugün arasında denk değildir. Ürünlerin kaliteleri bile farklıdır. Öyleyse bir şahsın bir günlük normal yiyeceği iftar ve sahur yemekleri esas alınarak hesaplar yapılmalıdır. Buna göre fitre verecek şahısların hayat şartları yerine filtreyi veren şahsın günlük gıda tüketim ortalamasının ölçü alınması çok daha fitrenin manasını ve gayesine uygun düşer. Bu 'Efendim falan mezhebe göre şu kadar, şişmanca mezhebe göre bu kadar' gibi sözlerle insanların beynini bulandırmaya gerek yoktur. Örneklemek gerekirse iftarda bir çorba, bir porsiyon kuru fasulye, bir pilav, bir tatlı, bir şişe su ve yarım pide bunun ortalama fiyatı alınmalıdır. Sahurda yine bir çorba, bir komposto, bir pilav, bir suda yumurta ve yarım pide ile bir sebze yemeği dikkate alınırsa ve bunların da ortalaması hesaplanırsa mesele netlik kazanır. Bu bağlamda örnek verdiğiniz yemeklerin tutarı acaba kaç liradır? benim pratik hesabıma göre 45 lira tutuyor. Tabii etten peynirden bahsetmedik. Kısmet olursa önümüzdeki günlerde ramazana girerken bunları detaylı olarak okuyucularımla paylaşacağım.
Fitreyi ödeme şekli ise tam bir ranta dönüşüyor. Milyonlara hatta milyarlara sahip olan nice vakıf ve dernekler ramazanla beraber piyasaya çıkarak zekat ve fitre toplamaya başlıyorlar. Hatta Afrika'daki deri kemik kalan çocukları bile bu noktada ekranları taşıyıp duygu sömürüsü yapabiliyorlar. Bir kısım malum hocalar da dandik fetvalarla olayı çarpıtıyorlar. Mesela zengin sayılanlar, karı-koca, torunlar, ana-baba, dede-nine, çocuklar yani bakmakla yükümlü olduğumuz kişiler. Ancak 'Kıza olmaz damadı olur, oğula olmaz geline ne olur' diyenlerin sayıları gün geçtikçe artıyor. Kafama göre hoca buldum diyenlere çok rastlıyoruz. Dini fetvalara olsun hile karıştırmayalım. Vebali büyüktür. 'Helal-haram ver Allah' ım garip kulun yer Allah'ım' mantığından artık vazgeçelim.