Geçen hafta topraksız tarım materyallerini size tanıtmaya başladım. Bu kapsamda Torf’u ve özelliklerini size anlattım. Topraksız Tarım ya da “Substrat” olarak isimlendirilen malzemeleri sizlere anlatmaya devam edeceğim. Daha önce bahsettiğimiz gibi Substrat malzeme olarak; Torf, perlit, pomza taşı, hindistan cevizi kabuğu (Coco peat), kaya yünü ve vermikulit kullanılmaktadır. Bugün diğer Substrat malzemeleri sizlere tanıtacağım.
Perlit
Perlit inorganik kökenli bir maddedir. Doğada gri, beyaz ve siyah renklerde bulunan, volkanik kökenli, camsı, asidik bir kayaçtır. Kırılarak milimetrik boyutlara getirildikten sonra 800-1000 °C arasında ısıl işleme tabi tutulur, bu işlemin sonucunda aynen mısır tanesi gibi patlayarak, hacminin 20 katına kadar genleşir. Genleşme sonucu elde edilen düşük yoğunluktaki gözenekli materyal inşaat, tarım, gıda ve kimya gibi farklı sektörlerde kullanılmaktadır. Perlit, alüminyum (Al), (S) ve Potasyum(K) silikatlarından oluşmuş, volkanik bir cam köpüğüdür. Ülkemiz, ham perlit kaynakları yönünden oldukça zengindir. Dünya perlit tüketiminin % 60-70‘lik kısmını inşaat sektörü, diğer önemli bir kısmını da tarım ve filtre sanayileri oluşturmaktadır. Perlit tüketimi ülkeler bazında incelendiğin de, inşaat sektörünün payının Amerika da % 69, İngiltere de % 75 Japonya’da %65 olduğu Kuzey Avrupa ülkelerinde ise tarım perliti tüketiminin 1.sırada yer aldığı rapor edilmektedir. Kullanım alanına bağlı olarak tanecik büyüklüğü değişir. Tarımda kullanılan perlit tanecik çapı 0–6 mm arasında değişmektedir, pH’sı 7.0 ve hacim ağırlığı 80-90 kg/m3 tür. Dünya perlit rezervini yarısı Türkiye‘de bulunmaktadır. Perlitin ülkemizde bol olarak bulunmasının dışında topraksız ortam olarak en önemli olumlu özelliği i. Hafif ve steril oluşu, ii. Havalanma kapasitesinin yüksek olması, iii. Su ve besin maddelerini bitkilerin kolayca alabileceği şekilde tutması, iv. İnert (hareketsiz, durağan) olması ve v. pH’ sının nötr olması şeklinde özetlenebilir. vi. Atık sorunu yoktur. vii. Başlangıçta steril olan perlit, uzun süreli kullanımı amaçlandığında gerek varsa sterilize edilebilir.
Pratikte 4-5 yıl gibi uzun süreli kullanımı mümkün olmakla birlikte, zaman içerisinde perlit taneciklerinin mekanik olarak parçalanması olumsuz bir özelliktir. Ortamın pH’nın düşük olması durumunda, perlitin bünyesindeki alüminyumun çözünmesi sonucunda Al zehirlenmesi ortaya çıkabilir. Her 2-3 yetiştirme dönemi sonunda materyallerin değiştirilmesi gerekir. Özellikle Doğu Anadolu'da Bayburt, Erzurum, Kars, Muş, Van ve Iğdır'ın belli kısımlarında perlit rezervleri bulunur. İç Anadolu'da ise Ankara'nın bir bölümünde ve Nevşehir'de Perlit madeni bulunuyor. Aynı zamanda Ege Bölgesinde ise Balıkesir ve İzmir'de de perlit madeni sıklıkla bulunmaktadır.
Perlitin özellikleri
Yukarıda kısa tarifini yaptığımız perlitin genel özelliklerini şöyle sıralayabiliriz:
1. Kullanıldığı ortamın su tutma ve havalanma kapasitesini arttır. Toprağın havalanmasına % 60 katkıda bulunur, sulamada 3/4 oranında tasarruf sağlar.
2. Bitkilerin su ve gıda alımını kolaylaştır.
3. Kullanıldığı ortamda ani ısı değişikliklerinden fazla etkilenmediği için yalıtım görevi görür.
4. Nötr (pH: 6.5-7.5) karakteri ile ortalama tampon görevi üstlenir.
5. Tamamen steril olduğu için hastalık ve zararlı etmenler taşımaz.
6. Kimyasal bozulmaya uğramaz. Bu nedenle sterilize etmek kaydı ile tekrar kullanılabilir.
7. İhtiva ettiği iyonlar çok az olduğu için herhangi bir yan sorun yaratmaz.
Perlit İle Ülkemizde Yapılan Araştırmalar ve Gözlemler
Perlit ile ülkemizde hayli sayıda araştırma ve gözlem yapılmıştır. Bu çalışmaları aşağıdaki biçimlere özetleyebiliriz: Tek başına perlit kullanarak, özellikle torba kültürü metodu ile sebze yetiştiriciliği araştırmaları çeşitli Ziraat Fakülteleri tarafından (Ege, Çukurova, Tekirdağ) yıllar önce tamamlanmıştır.
Yorum Ekle
Yorumlar (0)
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
SERHAT AYAS
TOPRAKSIZ TARIM-2
Geçen hafta topraksız tarım materyallerini size tanıtmaya başladım. Bu kapsamda Torf’u ve özelliklerini size anlattım. Topraksız Tarım ya da “Substrat” olarak isimlendirilen malzemeleri sizlere anlatmaya devam edeceğim. Daha önce bahsettiğimiz gibi Substrat malzeme olarak; Torf, perlit, pomza taşı, hindistan cevizi kabuğu (Coco peat), kaya yünü ve vermikulit kullanılmaktadır. Bugün diğer Substrat malzemeleri sizlere tanıtacağım.
Perlit
Perlit inorganik kökenli bir maddedir. Doğada gri, beyaz ve siyah renklerde bulunan, volkanik kökenli, camsı, asidik bir kayaçtır. Kırılarak milimetrik boyutlara getirildikten sonra 800-1000 °C arasında ısıl işleme tabi tutulur, bu işlemin sonucunda aynen mısır tanesi gibi patlayarak, hacminin 20 katına kadar genleşir. Genleşme sonucu elde edilen düşük yoğunluktaki gözenekli materyal inşaat, tarım, gıda ve kimya gibi farklı sektörlerde kullanılmaktadır. Perlit, alüminyum (Al), (S) ve Potasyum(K) silikatlarından oluşmuş, volkanik bir cam köpüğüdür. Ülkemiz, ham perlit kaynakları yönünden oldukça zengindir. Dünya perlit tüketiminin % 60-70‘lik kısmını inşaat sektörü, diğer önemli bir kısmını da tarım ve filtre sanayileri oluşturmaktadır. Perlit tüketimi ülkeler bazında incelendiğin de, inşaat sektörünün payının Amerika da % 69, İngiltere de % 75 Japonya’da %65 olduğu Kuzey Avrupa ülkelerinde ise tarım perliti tüketiminin 1.sırada yer aldığı rapor edilmektedir. Kullanım alanına bağlı olarak tanecik büyüklüğü değişir. Tarımda kullanılan perlit tanecik çapı 0–6 mm arasında değişmektedir, pH’sı 7.0 ve hacim ağırlığı 80-90 kg/m3 tür. Dünya perlit rezervini yarısı Türkiye‘de bulunmaktadır. Perlitin ülkemizde bol olarak bulunmasının dışında topraksız ortam olarak en önemli olumlu özelliği i. Hafif ve steril oluşu, ii. Havalanma kapasitesinin yüksek olması, iii. Su ve besin maddelerini bitkilerin kolayca alabileceği şekilde tutması, iv. İnert (hareketsiz, durağan) olması ve v. pH’ sının nötr olması şeklinde özetlenebilir. vi. Atık sorunu yoktur. vii. Başlangıçta steril olan perlit, uzun süreli kullanımı amaçlandığında gerek varsa sterilize edilebilir.
Pratikte 4-5 yıl gibi uzun süreli kullanımı mümkün olmakla birlikte, zaman içerisinde perlit taneciklerinin mekanik olarak parçalanması olumsuz bir özelliktir. Ortamın pH’nın düşük olması durumunda, perlitin bünyesindeki alüminyumun çözünmesi sonucunda Al zehirlenmesi ortaya çıkabilir. Her 2-3 yetiştirme dönemi sonunda materyallerin değiştirilmesi gerekir. Özellikle Doğu Anadolu'da Bayburt, Erzurum, Kars, Muş, Van ve Iğdır'ın belli kısımlarında perlit rezervleri bulunur. İç Anadolu'da ise Ankara'nın bir bölümünde ve Nevşehir'de Perlit madeni bulunuyor. Aynı zamanda Ege Bölgesinde ise Balıkesir ve İzmir'de de perlit madeni sıklıkla bulunmaktadır.
Perlitin özellikleri
Yukarıda kısa tarifini yaptığımız perlitin genel özelliklerini şöyle sıralayabiliriz:
1. Kullanıldığı ortamın su tutma ve havalanma kapasitesini arttır. Toprağın havalanmasına % 60 katkıda bulunur, sulamada 3/4 oranında tasarruf sağlar.
2. Bitkilerin su ve gıda alımını kolaylaştır.
3. Kullanıldığı ortamda ani ısı değişikliklerinden fazla etkilenmediği için yalıtım görevi görür.
4. Nötr (pH: 6.5-7.5) karakteri ile ortalama tampon görevi üstlenir.
5. Tamamen steril olduğu için hastalık ve zararlı etmenler taşımaz.
6. Kimyasal bozulmaya uğramaz. Bu nedenle sterilize etmek kaydı ile tekrar kullanılabilir.
7. İhtiva ettiği iyonlar çok az olduğu için herhangi bir yan sorun yaratmaz.
Perlit İle Ülkemizde Yapılan Araştırmalar ve Gözlemler
Perlit ile ülkemizde hayli sayıda araştırma ve gözlem yapılmıştır. Bu çalışmaları aşağıdaki biçimlere özetleyebiliriz: Tek başına perlit kullanarak, özellikle torba kültürü metodu ile sebze yetiştiriciliği araştırmaları çeşitli Ziraat Fakülteleri tarafından (Ege, Çukurova, Tekirdağ) yıllar önce tamamlanmıştır.