SON DAKİKA
Hava Durumu

Karnabahar yetiştiriciliği

Yazının Giriş Tarihi: 02.07.2024 16:02
Yazının Güncellenme Tarihi: 02.07.2024 16:02

Karnabahar, çiçek ve çiçek tablası yenilen sebzeler grubundan iki yıllık bir kültür sebzesidir. İlk yıl yenilen çiçek tablası ve yaprakları oluşur. Sebze olarak değerlendirilen kısımlarına baş ya da taç denilmektedir. Taç bitkinin büyüme konisi olan uç kısmının dallanması ile oluşur. Tacın rengi; beyaz, krem ve sarımsı tonlardadır. Güneş ışığı rengin sarıya dönüşmesine sebep olmaktadır. İklim ve yetiştirme koşulları taç ağırlığını ve kalitesini önemli derecede etkiler. Taçlar çeşit özelliği ve çevre şartlarına bağlı olarak sıkılıklarını 2-3 hafta korurlar. Rengi sararmış ve gevşek yapı gösteren taçlar pazarlanabilme özelliğini kaybederler.

İklim İstekleri: Karnabahar büyüme ve gelişme esnasında 15-20°C arasındaki sıcaklıklara ihtiyaç duyarlar. Taçların olgunlaşma döneminde sıcaklığın 0°C nin altına düşmesi istenmez. Taç oluşması için gelişmenin belli bir devresinde düşük sıcaklıklara ihtiyaç vardır. Karnabahar fideleri vegetatif dönemde henüz baş oluşturmadan önce düşük sıcaklıklara oldukça dayanıklıdırlar. Hatta -10°C sıcaklığa kısa süre dayanabilirler. Fakat hasat devresine gelmiş karnabahar başları 0°C nin altındaki sıcaklıklardan hoşlanmazlar. Taç oluşum döneminde en uygun sıcaklıklar 15°C-20°C dir.. Sıcaklığın düşmesi sonucu taç yüzeyi havlı bir yapı kazanır, pazar değeri düşer.

Toprak İstekleri: Karnabahar toprak açısından çok fazla seçici değildir. Su tutma kapasitesi yüksek orta ağırlıkta olan tınlı toprakları sever. Hafif, organik madde ve bitki besin maddelerince fakir olan topraklarda iyi sonuç vermez. Ağır topraklarda ve yağışı bol olan yörelerde drenajın çok iyi olması şarttır. Karnabaharlar organik maddece zengin toprakları severler ve yüksek toprak asitliğine karşı hassastırlar. pH 6-7.5 arasında olması karnabahar için idealdir.

Gübreleme: Gübrelemede en fazla dikkat edilecek husus bitkiler azdırılmadan, vegetatif büyüme ve generatif gelişme arasında doğru bir denge kurulmasıdır. Gübreleme programı toprak analizine göre planlanmalıdır. Toprak organik maddece fakir ise dekara 4-6 ton yanmış çiftlik gübresi kullanılır. Ticari gübreleme olarak 40-50 kg amonyum sülfat, 40-50 kg süper fosfat, 20-30 kg potasyum sülfat verilebilir. En uygun gübreleme toprak analizine göre yapılacak gübrelemedir. Çiftlik gübresi, fosforlu gübrenin tamamı, potaslı ve azotlu gübrenin yarısı son toprak hazırlığında verilir. Potaslı gübrenin ikinci yarısı taçların teşekkülünden önce verilir. Azotlu gübrenin 2. yarısı ise dikimden 20-25 gün sonra ve taç teşekkülünden önce olmak üzere iki partide verilmelidir.

Yetiştirme Tekniği: Karnabahar fide ile yetiştirilen bir sebzedir. Bunun için önce fideler yetiştirilir, daha sonra bu fideler tarlaya dikilir. Tohumlar ılık ve soğuk yastıklara ekilir. Ekim zamanı bölgelere, çeşitlere ve hasat zamanına bağlı olarak değişiklik gösterir. Genel olarak tohum ekimi Nisan-Mayıs-Haziran-Temmuz aylarında yastıklara sıraya veya serpme olarak yapılır. En uygun ekim sistemi 10 cm sıra arası verilerek yapılan sıravari ekimdir. Tohumlar yastıklarda şartlara bağlı olarak 8-15 gün içerisinde çimlenirler. Çimlenme sonrası sıra üzerindeki bitkiler 3-5 cm aralıkla seyreltilir. Karnabaharda kaliteli ürünü etkileyen en önemli faktörlerden birisi de iyi yetiştirilmiş fidelerdir. Fide yetiştirme devresinde sıcaklığın aşırı yükselip azalması taçların kalitesiz olmasına sebep olur. Fideler dikim olgunluğuna geldikten sonra yastıklarda uzun süre bekletilirse büyümede duraklamalar olur. Dikimde genel olarak 7-8 yapraklı düzgün gövdeli, yaprakları sağlıklı fideler kullanılmalıdır. İyi yetiştirilmemiş cılız, sarı yapraklı fidelerden yetişen bitkilerin taçları küçük ve gevşek olmaktadır. Fideler genellikle tohum ekiminden 5-7 hafta sonra dikime uygun hale gelirler. Tarla dikimden önce 1-2 kez sürülür. Çeşidin yetiştirileceği sıra arası mesafesine göre masuralar açılır. Masura genişliği çeşitlere, tek ve iki sıralı dikime göre ayarlanır. Dikimde sıra arası 50-80 cm ve sıra üzeri mesafeler ise 30-40 cm olarak yapılır. Fideler yerlerinden dikkatlice sökülmeli ve bekletilmeden yerlerine dikilmelidir. Fideler plantuar, dikim kazığı veya çepin ile dikilebilir. Kökleri topraklı olarak çepinle dikim daha uygun olmaktadır. Ayrıca fide dikim makineleri ile de dikim yapılabilir. Dikimde can suyu verilmeli ve birkaç gün sonra salma sulama yapılmalıdır. Birinci çapa fide dikiminden yaklaşık 15 gün sonra dikim sıkışıklığını gidermek ve yabancı ot kontrolü için yüzeysel olarak yapılır. Bundan 15-20 gün sonra daha derin olarak 2. çapa uygulanır.

Sulama: Karnabahar suyu çok seven sebzedir bunun için sulamaya gereken özen gösterilmeli ve muntazam aralıklarla yağış durumuna göre sulama yapılmalıdır.

Hastalık ve Zararlılarla Mücadele: En sık rastlanılan hastalıklar fusarium solgunluğu, mildiyö, siyah çürüklük, külleme ve lahana kök urudur. Dayanıklı çeşit kullanılmalı, hasat artıkları tarlada bırakılmamalı ve münavebeye önem verilmelidir. Başlıca zararlılar, lahana kelebeği, yaprak bitleri ve emgi yapan kokulu böceklerdir. Bunlara karşı etkin kültürel önlemlere öncelik verilmelidir.

Hasat: Hasat tacın gövdeyle birleştiği yerden bıçakla kesilerek yapılır. Hasat sırasında tacı korumak amacıyla 4-5 adet yaprak bırakılır. Karnabaharların taçları çok çabuk zedelenir ve kararırlar. Bu nedenle karnabahar taçları kasalara tek sıra halinde yerleştirilmelidir. Karnabahar soğuk hava depolarında 0.5-1°C ve %80 nispi nemde 6-8 hafta saklanabilirler.

Verim: Verim adet olarak hesaplanmaktadır. 1 dekar alandan 1800-2000 baş elde edilir. Erkenci çeşitlerde başlar daha küçük (600-700 g), geçci çeşitlerde ise 5-6 kg a kadar iriliğe ulaşabilmektedir.

Yorum Ekle
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Yorumlar
Yükleniyor..
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.