SON DAKİKA
Hava Durumu

Ulupınarlı Asırlık Bir Çınardı Hüseyin Kaplan (1915-2014)

Yazının Giriş Tarihi: 10.04.2017 22:02
Hüseyin Kaplan neredeyse bir yüzyıl yaşadı. Ama neticede insanoğlu fâni işte. Bir yüzyıl da yaşasa akıbet o ki gidecek sonunda ve her gidiş ardında güzel bir hatıra bırakmışsan anlamlı olur. Sanırım rahmetli de güzel hatıralar bırakmış biri. En azından ben böyle gördüm.
Hüseyin Amca’nın son yıllarına yetişip, kendilerinin muhabbetine ortak olmuştum. Onun notlarını eski yazı ile tutması ve benim de eski yazıyı biliyor olmam bizi dost kılmıştı. İçinde notlar tuttuğu birkaç defterini bana hediye etmişti. Bu defterleri arşivimde bir hatıra olarak tutmaktayım.
           
Doksanüç Harbi(1877-1878) sonrasında Bulgaristan’dan gelen muhacirlerinin yerleştirildikleri Ulupınar mevkiine Osmanlı Devleti tarafından resmi olarak  “Osmaniye” adı verilmiştir. Hüseyin Kaplan da bu köyde doğmuştur. Çok sonradan ahbap olacağı komşu köy Orhaniyeli Müstecib Onbaşı’nın Çanakkale’de kahramanlaşan bir asker olduğu 1915 yılı Hüseyin Kaplan’nın doğduğu senedir. Osmanlı Devletinin büyük ve kirli bir dünya savaşında dağılacağı savaş yılları ile Türkiye Cumhuriyetinin temelini atan Kurtuluş Savaşı bizim için tarih; Hüseyin Amca içinse acılı çocukluk yılları demekti.
           
Hüseyin Kaplan’ın ailesinin, köyünün hayatındaki ilk büyük dönüm noktası ise Doksanüç Harbi ve onu takib eden büyük göç hareketidir. Bu göç olayını bizzat 1861 doğumlu babası Osman Efendi’den ve göçe tanık olmuş köylülerinden dinlemiş; anlatılanları müthiş bir hafıza ile bize kadar intikal etmiştir. Ben ondan bu hadiseyi uzun uzadıya dinleme imkanı bulmuştum. Anlattığına göre annesi göç yolculuğu sırasında doğmuş. Hem babası hem de annesi aslen Bulgaristan Tırnova Kazasının Tantur Köyünden imişler. Babasının Osmaniye Köyüne geliş tarihi ise 1888 imiş.   
Aslında o bütün bu olayları ayrıca iki kitap halinde yazdı. Ali Bilgiç’in düzenlediği söz konusu bu kitaplar maalesef yaygınlaştırılamadı. Sadece birkaç nüsha halinde kaldı. Bu iki kitap yeniden ele alınıp, tekrar bölümleri sadeleştirilip, bir tarihçi tarafından dipnotlarla zenginleştirilip, ulusal bir yayınevinden yayınlatılabilirse ne güzel olur!
           
Sürekli okuyup, yazan bir adam olan Hüseyin Kaplan, enteresan bir biçimde, notlarını eski yazı ile tutardı. 1928 yılının sonlarında ülke olarak Latin Alfabesine geçtiğimiz zaman Hüseyin Kaplan, on iki yaşlarında bir çocuk imiş.  
Hayatında sadece üç yıl köyündeki okula gidebilmiş ve o yıllarda eski yazı ile eğitim görmüş. Öğretmeni Şumnulu Hafız Hasan Efendi’den almış ilk bilgilerini.  Ondan sonrası içinde kalan bir yara olmuş gidemediği okul. Neden devam etmediğini sorduğumda şöyle cevap vermişti: “Köyümüzdeki ilk mektep üç yıllık idi. Dört ve beşi okumak için en yakınındaki köy Sülemiş Köyü idi. Gitmeyi çok istedim. Ancak babamın maddi gücü yetmemişti. İşte okula devam edememek hep içimde ukde kalmıştır”
Yine de sadece üç yıl ilk mektepte gördüğü eski yazıyı ömrü boyunca unutmamış ve mesela pazar alış-veriş listesini dahi eski yazı ile tutarmış. 1930-31 senelerinde Kuran dersini de özel olarak Şumnulu Hafız Hoca’dan almış. Bu yönüne rağmen Hüseyin Amca, yeni alfabeyi de gayet ustalıkla kullanan biri olarak hemen her konuşmasında Cumhuriyeti ve onun yeniliklerini savunan biri idi. Günümüzde oluşturulmuş basit ezberleri bozan bir çocukluk ve gençlik yaşantısı geçirmiş.
Hemen her yönü ile canlı ve zengin bir tarih idi Hüseyin Amca. Köyün biraz dışında bir bahçe içinde güzel bir evi vardı. Emeklilik sonrası yerleştiği ata yurdu köyünden pek ayrılmak ve çocuklarına dahi yük olmak  istemiyordu. Oğullarının hepsi dışarıdaydı; köyde kalan çocukları yoktu. Biz de onu köyünde ziyaret ederdik ara sıra. Allah rahmet etsin; eli açık- cömert biriydi. Bir tarihçi olarak benim için en büyük nimet onun sohbeti idi.
Neler anlatmazdı ki?
Dört-beş yaşında bir çocukken hayal-meyal hatırladığı “Yunan gavurunun Bursa – Yenişehir ve bu arada köylerini işgal etmesi” olayını mutlaka anlatırdı. Babasının omzunda nasıl kaçtıklarını; Tekkeköy – Ahıdağı üzerinden Bozöyük ve İnönü’ye kadar gittiklerini anlatırdı. Sonra çaresiz işgal altındaki köye geri dönmüşler. Yunan askerinin köyde görevlendirdiği Rum korucuya kadar hatırlıyordu Hüseyin Amca. Ben ömrümde böylesine işlek bir hafıza pek az gördüm.
İşgal altındaki zavallı köylünün işgalcilerden çektiği yetmiyormuş gibi bir de yerli çetelerden neler çektiklerini anlatırdı bir de. Neyse ki, 1922 sonlarında kurtuluş gerçekleşmiş de köylü normal hayata geçmeye başlamış. Hüseyin Amca o kurtuluş sırasında yedi-sekiz yaşlarında aklı iyice kesen bir çocukmuş.
Cumhuriyetin ilk yıllarına rastlayan çocukluğunda yukarıda değindiğimiz üzere önce eski yazıdan eğitim gören Hüseyin, 1930’ların başlarında köylerinde açılan Halkodasında yeni yazıyı ve okuma aşkını geliştirmiş ki, bu aşk onun hayatı boyunca sürmüştür. “Ben ilk kez kitap okumanın zevkini köyümüzdeki halkodasında tattım” derdi. Bir yandan köyün çobanlığını yapıyor; boş bir an bulur-bulmaz halkodasına gelip aşkla kitap okuyormuş genç Hüseyin.
 Bu okumaların verdiği medeni cesaretle kabuğunu kırıp, köyünden çıkmaya karar veren genç Hüseyin, 1932’de Bursa’ya; ardından İstanbul’a giderek dünyayı görmüş. 1933 Yılı Kasım ayında, 18 yaşında iken,  kendisi adına olağanüstü bir yolculuk yaparak Başkent Ankara’ya gitmiş; iş aramış. Aslında askerlik mesleğine (küçük zabitlik görevi) girmek istemiş ama nasip olmamış.
O da kısa süreli ticari bazı işlere yönelmiş. İlk yıllarda pek bir dikiş tutturamamışsa da azim ve kararından dönmemiş. Giderek köyün varlıklı adamları sırasına yükselmiş ve artık yirmi yaşını aşmış bir genç olarak köyünden Sabriye Hanımla evlenmiş. 1938 yılında da ilk çocuğunu kucağına almış.
Hüseyin Kaplan, artık evli ve tam da baba olmaya hazırlandığı bir anda askerlik vazifesine çağrılmış. Askerliği II. Dünya Savaşının başladığı sıkıntılı bir döneme denk gelmiş. O yüzden ilk çocuğu İsmail’den ve ailesinden uzakta kalmanın hasretini askerlikteki dört yıl boyunca çekmiş ve nihayetinde 1941 yılı sonlarında terhis olmuş ama dönüşünde oğlunun öldüğünü öğrenmiş. Ancak Allah ona 1942’de yeni bir oğlan verince adını “İhsan” koymuş.  Derken sonraki yıllarda Allah ona İrfan, İlhan gibi evlatlar da vermiş.
Askerlik dönüşü iki-üç yıl sürecek mali bir sıkıntı evresi geçirdikten sonra Özel İdare’de iş bulması ile hayatında yeni bir devre başlamış. Önce annesini; ardından, 1948’de babasını da kaybedince artık zaten memuriyet hayatına girdiği için köyü ile pek irtibatı kalmamış.
Özel İdare’deki memurluğunun ardından Tapu Sicil Katipliğine atlayan Hüseyin Amca, üç yıllık okul eğitimine rağmen şaşırtıcı bir kariyer yükselişini yaşamış. 1955’te sırasıyla Mudanya ve Keles’te Tapu’da müdürlük ve ardından Bursa Tapu’ya müdür muavinliğine getirilmiş ve aile hayatını artık Bursa’da kurmuş.
Kendisini çok sevdiği halde içinde ukde kalan okuma hevesini, çocuklarının hepsini okutarak gidermeye çalışmış ve çocuklarının her biri birer görev sahibi olmuşlardır. Hüseyin Kaplan, 1996’da bütün işi gücü bırakıp, doğduğu köye yerleşmiş ve ölene kadar da orada yaşamıştır.
Ulupınarlı bu asırlık çınarı 10 Ekim 2014 günü ebediyete uğurladık. Aslında o yazdıklarıyla ve bıraktığı hoş sada ile hep hatırlanacaktır. Mevlâ rahmet eyleye… 
Yorum Ekle
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Yorumlar
Yükleniyor..
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.