Türkiye’de sebze-meyve fiyatları sürekli inip çıkmakta…
Bu biraz mevsimsel koşullara ve üretim-talep dengesiyle ilintili olsa da biraz da sistemin kuruluş ve çalışmasından da kaynaklanan bir yanı var.
Ne üretici memnun kalmakta ne de tüketici…
Herkes şikâyetçi…
Bu sorunun dağıtım sisteminin yanlışlığından, eksik işleyişinden kaynaklandığı uzunca bir süredir tartışılsa da şimdiye dek kimi değişiklikler yapılmış olsa da kapsamlı bir uygulamaya geçilemedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın sebze-meyve fiyatlarındaki yükselişe dikkat çekmesinin ardından bu kez hükümet ‘Hal Yasası’nda değişikliğe gitme kararı aldı.
Hal Yasası değişikliğiyle aracı sayısı azaltılacak, her belde ve ilçede hal olmayacak, büyük haller oluşturulacak.
Kafa karışıklığını gidermek için de ürün sınıflandırmasına gidilecek. Örnek pazar yerleriyle pazarcılığa yeni koşullar getirilecek…
Aynı kapsamda lisanslı depoculuk, tarımsal destekler, konularında çalışmalar başlatıldı.
2012 yılında yürürlüğe giren yeni Hal Yasası’nda önemli revizeler yapılıyor.
 
* * *
Beklenmeyen fiyat artışlarına karşı açıklanan önlemler arasında Hal Yasası’nın değiştirilmesi beklenen bir gelişmeydi.
Bu yasa ilk 2012’de yürürlüğe girdiğinde toptan fiyatlarda yüzde 25’e varan oranda düşüş yaratmış, kendinden bekleneni vermişti.
Ancak perakende fiyatlarda herhangi bir düşüş gerçekleşmemişti. Bunun üzerine Merkez Bankası bir ekip kurarak, Antalya Hali ve diğer üretim merkezlerinden yola çıkarak gıda zincirini inceleme ve takip başlatmış, çıkan sonuçları da yayımlamıştı.
Toptancı tarafındaki düşüşün perakende fiyatlara yansımamasını “perakende zincirine” bağlayan rapor, özellikle büyük uluslararası süpermarketlerin kâr marjının kontrol altına alınmasını tavsiye etmişti.
Şimdi ele alınan bu olsa gerek…
 
* * *
Gıda fiyatları ne zaman gündeme gelse gözler üretici ile tüketici arasındaki aracı meselesi ve Hal Yasası’na dönüyor bilindiği gibi sürekli. 
Aslında bu iki konu daha ön plana çıkartılarak gerçek hedef sanki biraz arka planda bırakılıyor gibiydi.
Yahut da başka bir ifadeyle göz ardı ediliyordu…
Gözden kaçırılan ya da gereği kadar üzerinde durulmayan nokta konunun market/perakendeci boyutuydu oysa.
Gıda fiyatlarının yüksek seyrine yönelik önlemler alınırken Hal Yasası’nın da bu doğrultuda revize edilmesi sürekli söyleniyordu ama bir türlü ele alınamıyordu.
Şimdi bu konunun ele alındığına yönelik önemli işaretler gelmekte hükümetten…
Önemli değişikliklerin yaşanacağı anlaşılmakta…
Söz gelimi, marketlerin, meyve ve sebze fiyat etiketlerine üretici fiyatı ile kendi alış fiyatını da yazma zorunluluğu getirileceği belirtiliyor.
Böylece tarladan markete kadar fiyattaki artışın nereden kaynaklandığı ortaya çıkacak.
Bu önemli bir değişiklik olsa gerek…
Ve Gıda Komitesi’nin fiyatlarla ilgili çalışmasının salt bu adımla sınırlı kalmayacağı da açık.
Çünkü tarladan sofraya kadarki süreçte üreticiyi de tüketiciyi de memnun etmeyen fiyat dengesizliğinin üç ana ayağı şunlar; 
Üretici, toptancı ve perakendeci…
Bu piyasada her tarafı memnun edecek bir düzenleme yapmak kuşkusuz kolay değil…
Ama el atılma zamanı geldi de geçiyor!..