Bugün Bursa’da önemli bir toplantı gerçekleşecek.
Saat 14’te Çelik Palas Otel'de Kamu Başdenetçisi (Ombudsman) ve Kamu Denetçileri Katılımı ile “Ombudsman Bursalılar ile Buluşuyor” teması altında, Ombudsmanlık Bölgesel Toplantısı düzenleniyor.
Bilindiği gibi 14 Haziran 2012 tarihinde kabul edilen Kamu Denetçiliği Kurumu Yasası ile kamu denetçiliği hukuk sistemimize girmişti.
Hak, adalet, özgürlük ve eşitlik gibi konular bütün zamanlar boyunca insanoğlunun gündemini oluşturan en önemli konuların başında yer almıştır.
Çünkü bunlar insanın tabiatında var olan en önemli gereksinimdir hak, hukuk, adalet…
İnsanlar tarih boyunca sürekli olarak haklarını aramışlar, bu uğurda gerektiğinde canlarını vermişlerdir.
Yurttaşların temel hak ve özgürlüklerinin korunması ve güvence altına alınması, günümüz demokratik toplumlarının temel özelliklerindendir.
İşte Bursa’da bugün gerçekleşecek toplantıda talep eden katılımcılara “ombudsmanlık” ile ilgili görüşleri ve idarenin eylem ve işlemleri sonucunda karşılaştıkları sorunlar hakkında söz verilecek, gerekli aydınlatıcı açıklamalar yapılacak.
 
* * *
Bugün saat 14’te başlayacak olan toplantıya Bursa’daki muhtarlar, sivil toplum kuruluşutemsilcileri katılacak.
Ombudsmanlık, temelde vatandaşların genel ve yerel yönetimlerle ilgili yaşadığı sorunları mahkemeye gitmeden, dava açmadan dostane çözüm bulmaktır.
Kamu denetçiliği diğer bilinen adıyla ombudsmanlık İsviçre’de “aracı” anlamına gelen ‘ombuds’ ve “kişi” anlamına gelen ‘man’ sözcüklerinden oluşmuştur ve aracı kişi anlamına gelmektedir. Yurtdışı uygulamalarına baktığımızda genellikle ombudsman terimi, parlamento tarafından halkın şikâyetlerini dinleyip, çözümlere ulaştırmak üzere seçilmiş kimse veya kimseleri simgelemektedir.
Hukuk sistemimize kamu denetçiliğinin girmesinin amacı, yasadaki deyimiyle “idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve önerilerde bulunmak” şeklinde tarif edilmektedir.
Kamu Denetçiliği Kurumu, bir başdenetçi ve beş denetçi ile genel sekreter, kamu denetçisi uzman ve uzman yardımcıları ile diğer personelden oluşmaktadır.
 
* * *
Peki, neler getirecektir vatandaşa bu kurum?
Devlet memurlarını nasıl, vatandaşı nasıl etkileyecektir?
Bilindiği gibi devlet memurunun idare adına gerçekleştirdiği iş ve işlemler temel olarak 3 şekilde denetim ve incelemeye tabi tutulmaktadır.
Bunlar kurum içi denetim (kurum içi teftiş, amirin denetimi vs.), kurum dışı denetim (Sayıştay, Maliye Bakanlığı, Başbakanlık Teftiş Kurulu vs.)  ve yargısal denetimdir.
İşte ombudsmanlık yasasıyla da kurum dışı denetime bir yenisi eklenmiş olmaktadır.
Bu kurum ile özellikle idarenin iş ve eylemlerinin yargıya gidilmeden bir kez daha gözden geçirilmesi olanağı getirilmektedir.
Devlet adına iş gören memurları yakından ilgilendirmektedir bu kurumun çalışması…
Kamu denetçilerinin kararları yaptırım içermez, kurumlara öneri niteliğindedir…
Ancak kurum bu öneriye uymazsa gerekçesini Kamu Denetçiliği Kurumu'na bildirmek zorundadır.
Kurumun inceleme ve araştırma konusu ile ilgili olarak istediği bilgi ve belgelerin, bu isteğin tebliğ edildiği tarihten itibaren otuz gün içinde verilmesi zorunludur.
Bu süre içinde istenen bilgi ve belgeleri haklı bir neden olmaksızın vermeyenler hakkında başdenetçi yahut denetçinin başvurusu üzerine ilgili merci soruşturma açar.
Kimi istisnalar dışındaki idarenin her türlü iş ve işlemleri için gerçek ve tüzel kişiler Kamu Denetçiliği Kurumu'na başvurabilirler.
Devlet memurları da gerek başka kurumların kendileri hakkındaki iş ve işlemlerini, gerekse kendi kurumlarının haklarındaki tasarruflarını şikâyet konusu yapabilirler.
Bu kuruma başvurular, dilekçeyle olduğu gibi, henüz çıkarılmamış olan yönetmelikte belirlenen koşullara uyulmak kaydıyla elektronik ortamda yahut diğer iletişim araçlarıyla da yapılabilir.
Kuruma başvuruda bulunulabilmesi için, ya hiç dava açılmamış, yahut da 6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nda öngörülen idari başvuru yolları ile özel yasalarda yer alan zorunlu idari başvuru yollarının tüketilmiş olması gereklidir.