Her yurttaşın karar süreçlerinde aktif olarak yer alabildiği yönetim biçimi, diye tanımlanır kısaca demokrasilerde katılımcılık…
Asıl olan yönetici seçimi ve karar alma süreçlerinde tüm yurttaşların toplanarak karar almasıdır ama günümüzde nüfusun yoğun olduğu düşünüldüğünde böyle bir katılımcı demokrasinin olanaksızlığı da anlaşılabilmektedir.
Ancak doğrudan demokrasi de denilen bu durumu işletmenin zorlukları ortadadır…
Durum böyle olunca toplumlar katılımı önce seçimler için gerekli görmüşlerdir.
Ancak demokrasi kuşkusuz salt sandık ve seçim sonuçlarından ibaret görülmemelidir.
Ama sandık işin başıdır ve olmazsa olmazıdır…
Katılımcılığı günümüz toplumları seçimlerden sonra da yurttaşların her konuda bireysel yahut grup olarak karar süreçlerinde söz söyleyebilme olanağı olarak görmektedir.
Kuşkusuz bunu ideal bir katılımcılık olarak görmek zordur…
Kimi zaman hükümetlerin diğer siyasal organlar ile yahut toplumun genelinde yaşanabilecek bir rahatsızlık yahut anlaşmazlık durumunda bazen doğrudan halkoyuna başvurduğu referandumlar aracılığı ile görüş aldığı durumlarda ilk tanımıyla katılımcı demokrasiden söz edilebilinir.
 
* * *
Günümüzde çağdaş demokratik kültüre sahip olan toplumlarda, katılımcı demokrasi anlayışını belirli aralıklarla yapılan seçimlerde, bireylerin salt oy davranışı ile benimsenen karar alma süreçleri olmadığını, bundan fazlasının talep edildiğini, sivil toplum örgütleri aracılığı ile süreçlere etki etmenin benimsendiğini görmekteyiz.
Ancak bunun sandığı ikinci plana atması anlamı da taşımadığını da belirtmek gerekir…
Be­lir­li ara­lık­lar­la seçim ya­pıl­ma­sı ve kol­tuk­tan Ali’nin in­di­ri­lip ye­ri­ne Veli’nin otur­tu­la­bil­me olanağı iç kuşkusuz o ül­ke­de de­mok­ra­si­nin tüm un­sur­la­rı ile var ol­du­ğu­nu gös­ter­mez.
Ama işin başlangıcı budur ve sandık demokrasinin başlangıcıdır…
Önemli olan seçim öncesi düşünce açıklama yollarının açık olmasıdır…
Tamam, de­mok­ra­si; tüm hal­kın, gerek bir va­tan­daş ola­rak ve ge­rek­se ka­tıl­dı­ğı ör­güt­ler ara­cı­lı­ğı ile yö­ne­ti­me ortak ol­ma­sı­na karar alma süreçlerine ka­tıl­ma­sı­na ola­nak ta­nı­yan si­ya­sal ve sos­yal re­ji­min adı­dır.
Halk, de­mok­ra­si­nin vit­ri­ni­ni süs­le­yen sanal bir kav­ram de­ğil­dir.
Halk, bi­rey­sel ya da ör­güt­sel ola­rak, ül­ke­nin karar me­ka­niz­ma­la­rı için­de bil­fi­il yer al­amı­yor­sa; kendi ki­şi­sel çı­ka­rı­nı, sı­nıf­sal çı­kar­la­rı­nı ve top­lum­sal ter­cih­le­ri­ni bu me­ka­niz­ma­la­rın için­de öz­gür­ce ses­len­di­rip, sa­vu­na­mı­yor­sa, o ül­ke­de ger­çek an­lam­da de­mok­ra­si­nin var­lı­ğın­dan asla söz edi­le­mez…
Ne ki, sandık sonuçları meşru görüldüğü takdirde…
 
* * *
Türkiye’de 16 Nisan’da yapılan referanduma seçmenin yüzde 86’ı gibi geniş bir kesim katıldı.
Katılanların yüzde 51,4’ü EVET, kalan yüzde 48,6’sı ise HAYIR dedi.
Görüldüğü gibi katılımı yüksek bir oylama gerçekleşti ve EVET ile sonuçlandı oylama.
Ne var ki, bunu muhalefetin bir kesimi başa baş şeklinde diyerek meşruiyetine gölge düşürme girişimlerinde bulundu.
Oysa geçen hafta Fransa’da gerçekleşen seçimlerde katılımın bile yüzde 50’yi bulmadığı bu seçimlerde Cumhurbaşkanı Maron’un partisi yüzde 32. 8 oyla parlamentonun yarıdan fazlasını elde etti.
Yani hemen hemen seçmenin yüzde 15-20 oyu ile parlamento çoğunluğu oluştu.
Fransa’da kimse kalkıp da böyle bir seçim sonuçları ile oluşan parlamento meşru değildir, demedi, demiyor.
Yani sandıktan çıkan sonuca rıza göstermek asıl olan…
Demokrasiyi içselleştirmek bu olsa gerek…