Bursa, göçlerle kurulmuş bir kent…
Öyle ki, Türklerden önce Bursa'da yaşayan Msyia ve Tyni'ler bile, Trakya'dan bu güzel beldeye göç etmiş…
Ama en büyük göç hareketi kuşkusuz 19. yüzyılın ikinci yarısında olanı.
Bursa bu dönemde, Doğu'dan Ermeni göçü, 1880'li yıllarda 93 göçmenlerinin yerleşmesiyle büyük bir nüfus artışı yaşadı.
1883 tarihli sayım ile 1903 yılı sayımı arasında Hüdavendigar ilinde 251.990 kişilik bir fark görülür ki bu fark, büyük ölçüde göçmenler nedeniyle oluşmuştu.
Bu tarihte sadece Rusçuk'tan 30 bin göçmen Bursa'ya gelmiş. Kazan'dan gelenler Mollaarap'a, Kırım'dan gelenler ve Pomaklar Alacahırka'ya, Kafkasya'dan gelenler Yıldırım'a yerleştirildi.
1909 yılındaki bir belgeye göre, Işıklar civarında Karıncaderesi'ne 20 bin göçmen hane iskân edildiği bilinmekte kayıtlarda.
Bursa'ya sonraki büyük nüfus artışı mübadele göçleriyle yaşansa da, buna eklenen Bulgaristan, Kafkas bölgesi ve özellikle Artvin’den gelenlerle Bursa asıl büyük nüfus artışını yaşamıştır.   
 
* * *
 
1970'li yılından sonra yoğun olarak fabrikaların kurulması ve sanayinin gelişmesi üzerine; Doğu, Güneydoğu Anadolu ve Karadeniz bölgelerinden yeni ve yoğun bir göç akını oldu bilindiği üzere.
1955 yılında 129 bin kişi yaşarken, 10 yıl sonra bu nüfus 212 bine, 1975 yılında ise 360 bine çıkan Bursa'nın nüfusu, 1985 yılında 612 bine yükseldi.
Bursa’da yaşayan Artvinli sayısının çokluğu Bursa’ya “BURTVİN” tanımlaması getirse de işin aslı başka.
Yani en çok Artvinli yaşamasa da Bursa’da böyle bir algı oluşmuş.
Bursa'da 128 bin 279 Erzurumlu yaşamasına karşın Artvinli sayısı sadece 65 bin dolayında.
Bu sayıya Kafkas göçmenleri dâhil değil…
TÜİK'in kütüğe kayıtlı il esasına göre yaptığı araştırma sonucu böyle.
 
* * *
Hiç kuşku yok ki, ülkenin ve dünyanın birçok yerinden kopup Bursa’ya yerleşenler başlarda uyum ve kültür sorunları, kendi aralarında oluşturdukları dernekler ile kentin belli bölgelerinde adeta ‘gettolar’ oluşturmasına karşın süreç içinde bugün bu dernekler Bursa’nın yeni kent kültürünün oluşumunda esaslı birer rol üstlenmiş durumdadırlar.
Yani Bursa'ya gelen bu göçmen hareketinin Bursa’ya salt olumsuzluk yaratmadığı, bu çalışkan insanların Bursa'nın ekonomik ve kültürel yapısına önemli katkılarda bulunduğu bugün apaçık ortadadır.
 
* * *
Bursa’da Artvin derneklerinin sayısı çok fazla…
Ancak bu dernekler Kafkas göçmenlerini de aralarına alarak bir federasyon çatısı altında güçbirliği yaptıktan sonra etkinlikleri, sesleri hiç kuşku yok ki daha çok çıkar olmuş, geldikleri kentler ile Bursa arasında köprü kurarak, barış ve kardeşliğin pekişmesine büyük katkı sağlamışlar.
Bursa Artvin ve Kafkas Dernekleri Federasyonu adı altında bir araya gelmiş bulunan federasyon tarafından bu yıl 2.'si düzenlenen Bursa 2.Artvin tanıtım Günleri 28 Nisan-7 Mayıs 2017 tarihleri arasında Yıldırım Belediyesi Bayrak Alanı’nda gerçekleşecek.  
Federasyon Başkanı Suat Özkan, Artvin’in tarihi, turizmi, kültürü, el sanatları, yöresel gıdaları, cağ kebabı, halk oyunları, konserleri, şairleri, atabarıyla 10 gün boyunca içi dolu dolu bir etkinlik olacağını belirtiyor.