SON DAKİKA
Hava Durumu

BURSA’DA İPEKÇİLİK ve İPEKBÖCEKÇİLİĞİ

Yazının Giriş Tarihi: 12.08.2018 21:45
Yazının Güncellenme Tarihi: 12.08.2018 21:45
İnsanlık, tarihinin büyük bir bölümünü göçebe toplumlar olarak geçirmiştir. Günümüzden 10.000 yıl önce tarım hayatına geçilmiş, coğrafik ve ekonomik koşullarda uygun olunca kentler ortaya çıkmıştır. Çok eski bir tarihi olan Bursa’nın bir kent olmasında ekonomik gelişmelerin önemli bir payı vardır. İşte bu ekonomik gelişlerden biri de ipekböcekçiliğidir.
                Bursa, Osmanlı’nın başkenti oluşu ile birlikte önemli bir ticaret merkezi olmaya başlamıştır. Bursa’da  ipek üretiminin başlaması, burasını uluslararası bir ticaret merkezi durumuna getirmiştir.
Osmanlı Dönemi’nde 15. ve 16. yüzyılda ipek, pamuk ve yün dokuma önemli bir yer tutardı. Kervanların Bursa’dan geçmesi, ipek ticaretinin ve dokumacılığın Bursa’da gelişmesine neden oldu. Bursa’nın ipekleri ve kumaşları, Avrupa’ya ve Rusya’ya gönderildi. Yeni şekiller,stiller ve desenler yaratan Bursalı kumaşçıların mallarına devlet adamları ve zenginler rağbet etmeye başladı.  Yavuz Sultan Selim, 1514 yılında İran’ın Tebriz şehrini aldığında, Şah İsmail’in hazinesinden 91 takım Bursa’nın ipek kumaşından dikilmiş elbiseler bulmuştu. Fatih Sultan Mehmet’in günümüze kadar ulaşan elbiselerinin içinde Bursa Kadifeleri vardır. Osmanlı Sarayları’nda da Bursa Kumaşları kullanılırdı. O yıllarda “kırmızı kadife”  ve “mürekkep kadife” çok meşhurdu.
 Osmanlılar sürekli savaş yaptıklarından Bursa’ya çok esir geliyordu. Şehirde bir “esir pazarı” vardı. Esirler dokuma tezgâhlarında çalıştırılırdı. Diğer kentlerden de çırak gençler gelir ve ustaların yanında çalışırlardı. Çıraklar 1001 gün çalıştıktan sonra Lonca Törenleri’yle kalfa olurlar ve “peştamal” kuşanırlardı. Çıraklar 7 akçe, ustalar 12 akçe alırdı.(BURSA’NIN EKONOMİK TARİHİ: E.KAĞITCIBAŞI-E.YAŞAR)
 17. yüzyıldaki krizler dokumacılığın Bursa’da gerilemesine neden oldu. Ancak daha sonraki yıllarda ve bilhassa 19. yüzyılda ipekböcekçiliği canlandı ve gelişmeler görüldü. Fabrikalar hızla artınca
1847-1868 yılları arasında özel sektör Bursa’da 21 adet buharlı iplik çekme tesisi kurdu. Ancak bu iyi dönem çok uzun sürmedi ve Süveyş Kanalı’nın açılıp Çin ve Japon İpeği’nin Avrupa’ya sevk edilmesi, Bursa İpeği’nin fiyatını düşürdü ve piyasadan silmeye başladı. Bu arada pebrine hastalığı Fransa’dan Türkiye’ye geldi. 1937 yılında Atatürk tarafından Gemlik’te Suni İpek Fabrikası açıldı. Bursa’nın köyleri yetiştirdikleri kozalarını at ve eşeklerle taşırlar ve Bursa’da Kozahan, İpek Han, Pirinç Han, Bey Hanı, Kapan Hanı, Bedesten ve İvazpaşa Hanı gibi pazaryerlerinde satarlardı. 1952 yılında Bursa’da 733 köy ipekböcekçiliği yaparken, 1962 yılında 2025 köy, 1972 yılında 1491 köy ipekböcekçiliği yaptı. Koza üretimi azaldı. Dut ağaçları söküldü ve onun yerine getirisi daha iyi olan ürünler yetiştirilmeye başlandı.     
 

Yorum Ekle
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Yorumlar
Yükleniyor..
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.