Bir insanın sağlıklı bir yaşam yaşayabilmesi için yeterli derecede hareket etmesi gerekmektedir. Neredeyse herkesin gün içinde yaptığı belirli bir hareket vardır elbette ama zihinsel ve bedensel olarak sağlığımızı korumak ve geliştirmek istiyorsak, sadece hareket etme amacıyla hareket etmeli, yani spor yapmalıyız.

Spor insanlık tarihine çok uzun bir süredir yapılmakta. Mağara resimlerinde tasvir edilmesine kadar geriye giden bir tarihi var. İnsanlar zaten sanayi devrimi öncesindeki tarihlerinin çoğunda sadece yaşamsal faaliyetlerini devam ettirmek için ağır bir fiziksel aktiviteler uygulamaya mecburdu. Ancak buna rağmen spor neredeyse her medeniyet ve toplulukta ortaya çıkmış, kişinin gelişimi, savaşa hazırlık, yada yarışmaların eğlence unsuru olması gibi sebeplerle insanlar spor yapmışlardır.

Sporun tam anlamıyla sadece spor ve sağlık için yapılması, nispeten yeni bir gelişme. Ayrıca hayat tarzımızdaki özellikle yakın zamandaki değişimlerde sporun günümüzdeki eğlence ve sağlık amaçları ile yapılmasındaki en büyük etki.

Özellikle antik ve orta çağlarda sporun ana amacı genellikle savaşa hazırlık olmuş, bu durum sonra toplumun büyük ölçüde dahil olduğu eğlence ve yarışmalar halini de almıştır. Benzer yerel yarışmalar bir sürü yerde yer almış, farklı yerleşim yerlerinin yada komşuların birbirine karşı oynadığı çeşitli oyunlar, türlü festival ve geleneksel yarışmalar haline gelmiştir. Bunlar özellikle günümüz profesyonel spor dünyasının ilk adımları olarak görülebilir. Spor ve seyircisi uzun bir süredir beraber var olmuş kavramlardır.

Spor herkes tarafından yapılabilir. Başarısını yada spordaki seviyesinde belirleyici olan sadece bireyin kişisel sağlık durumu ve isteğidir. Ancak elbette bazı bireyler diğerlerinden daha iyi olacaklardır. Bu nedenle spor herkes tarafından yapılabilirken, profesyonel spor herkes tarafından yapılamaz. Ve profesyonel spor dünyasının içinde de, diğerlerinden daha iyi olan sporcular elbette öne çıkarak diğerlerini geride bıracaklardır.

Geleneksel oyunlarda bazen vaad edilen ödüller, hayranların hediyeleri gibi bazı kazanç yollar, profesyonel anlamda sporun yapılmasının ilk adımları olarak gösterilebilir. Bu gelişmenin en önemli noktası seyircidir. İnsanlar kendileri belirli bir seviyeye ulaşamasalarda, ulaşabilen yada ulaşma potansiyeline sahip birisini destekleyerek bir nevi aynı başarıdan pay alma, yada kendileri o başarıyı elde etmiş gibi hissetme davranışını uzun süredir sergilemektedir.

Profesyonel anlamda ilk spor müsabakaları milattan önce 776 yılında yapılan ilk Olimpiyat Oyunları’dır. İlk başta sadece bir sprint koşu etkinliği iken, yıllar geçtikçe daha farklı yarış ve branşında eklenmesi ile büyük bir spor hadisesi halini aldı. Dört yılda bir yapılarak antik dünyada yüzyıllar boyunca devam etmiştir. Günümüzdeki modern oyunların başlaması ise 1896 yılında başlamış, hepimizin bildiği devasa prodüksiyonlu gelenek halini alması ise ilerleyen senelerde olmuştur.

Günümüzde de Olimpiyatlar hala dünyadaki en büyük spor etkinliklerinden biridir. En çok katılımın sağlanması ile en büyük spor etkinliği lakabı FIFA Dünya Kupası’na ait olsada, köklü tarihiyle Olimpiyatlar özellikle atletler kendileri kadar temsil ettikleri ülkelerle de öne çıktıklarından, en önemli spor olaylarında biridir.

Tabi bir şey ne kadar büyük ve görkemli ise, muhtemelen görülmesinin istenmediği bir noktası da vardır. Hem kişisel güdülerimiz, hemde milli duygularımız öne çıkınca ve mekanda dünya üzerindeki en büyük etkinliklerden birileri olunca, elbette hile başta olmak üzere, sahne arkasında spora olan sevgiden çok farklı olaylar dönmekte.

Profesyonel sporların başlaması ve devamı için en önemli şey gelir kaynağıdır. Bir sporcunun sadece becerisinden elde ettiği ödül ve sponsorluklarla kendini ve sporunun getirdiği masrafları geçindirebilmesi gerekmektedir. Günümüzde bu sponsorlar devletlerden, kişilere kadar değişmekte, ve genel olarak profesyonel spor kendi endüstrisi halini almış durumda.

Bu döngüyü döndüren en önemli iki güdü bahis ve ulusal gurur. Özellikle ülkeler arası müsabakalarda diğer ülkeler içinde küçük düşmemek için çeşitli dalavere ve hile defalarca tespit edilmiş, doping gibi kontrol uygulamaları bu nedenle herhangi bir resmiyet taşıyan küçük büyük her müsabakada uygulanmaya başlanmıştır.

Yarış ne kadar prestijli ise, atlet üzerindeki baskı da aynı şekilde artmakta, bazen hile gibi olaylar söz konusu olmasa bile sadece sporcuların yaşadığı psikolojik baskı bile performanslarını etkilemekte, kazanılabilir ödül ile utanç arasındaki küçük fark çoğu sporcunun kariyerlerindeki en büyük etkenlerden biri olmuştur her zaman.

Kış Olimpiyat Oyunları’nda yaklaşık son on yıl da buz pateni branşları sadece bir ikincilik yada üçüncülük yarışı olmuş, Rusya bu gururunu kendi ülkesinde adeta bir propaganda aracı haline getirmiştir. Ancak ilerleyen dönemde sporcuların yaşadığı fiziksel ve psikolojik şiddet ortaya çıkmış, ulusal hırs ve gururun asıl kurbanları yine o gururun kazananları olmuştur. Bu tek örnek değildir, ama son yıllardaki en bariz şekilde yaşananlardan biri olmuştur.

Spor herkesin hayatında- ister kendi yapsın, ister izlesin, bir dereceye kadar yer tutar. Burada yaşanan olay farklı eğlence sektörlerinde de görülebilir. Böyle durumların tekrar yaşanmaması için özellikle izleyicilerin sert ve devamlı tepkisi gerekli. Böylelikle becerilerini hayranlıkla izlediğimiz insanların sadece birer kupadan ibaret olmadıkları, sporun en iyilerinin birer ödül değil, ilham kaynağı olduklarının unutulmaması sağlanabilir.