PANDEMİ DÖNEMİNDE SAĞLIĞIMIZI KORUYALIM

Özel Haber: Belkız EFE
Koronavirüs salgını hayatımıza girdiği günden bu yana zorlu bir sürece adım atarak psikolojik bir savaş vermekteyiz. Sosyal izolasyonlar ile evde kalma süremizin uzaması pek çok rutinimizin değişmesine, fiziksel aktivitemizin azalmasına, ekran başında geçirdiğimiz sürelerin artmasına neden oldu. Aynı zamanda ortaya çıkan kaygı, korku, belirsizlikle mücadele etmek, birçok bireyin yeme alışkanlıklarında değişikliğe, vücut ağırlığında artışlara ve yeme bozukluklarının artmasına neden oldu.
     İçinde olduğumuz bu zor süreçte beden ve ruh sağlığını korumak için neler yapılabileceğini konunun uzmanları gazeteniz Yörem'e anlattı.



KLİNİK PSİKOLOG MERVE KUTLUAY:
"Yeme Bozuklukları"
     Yeme bozukluğu davranışı kişide oluşan yoğun kaygı, stres ve yaşanılan zorlu süreç ile baş etme stratejisi olarak ortaya çıkar. Birey, yaşadığı kaygı ile yüzleşerek veya yardım alarak üstesinden gelmek yerine yeme bozukluğu davranışını tekrarlayarak hissettiği kötü duygulardan kaçmayı tercih eder. Kısacası fiziksel olarak aç olunmadığı halde belirli bir duygun yönlendirmesi ile, rahatlamak adına besinler tüketilir. Kişi anlık bir tatmin yaşasa bile sonrasında bu duygunun yerine genellikle pişmanlık gelir. Bu durum bir çözüm yaratmaktan çok duyguları görmezden gelmeye ve kilo artışına neden olur. Pandemi sürecinde gün içinde azalan fiziksel aktivite ve egzersiz durumunu de eklersek hepsi sağlık üzerinde ciddi olumsuzluklara neden olur.

"DUYGULARIN KONTROLÜ BİZİM ELİMİZDE"
     Psikolojik sebeplerden dolayı ortaya çıkan yeme bozukluğu davranışı başa çıkılamadığı durumlarda vakit kaybetmeden destek alınmasını gerektirir.İlk olarak duyguları yönetme becerisini öğrenmeli ve geliştirmeliyiz.Bu yüzden içerisinde bulunduğumuz zorlu süreci kabullenip, duygularımızı yargısız kabul ederek bu duyguyu yaşamamıza izin vermemiz gerekir.Bu hisleri yok saymak veya kaçmaya çalışmak yemek bozukluğu gibi zarar verici davranışlara dönüşebilir.Hissedilen bu duygular ne kadar kaygı verici, can sıkıcı olsada yaşanılan duyguların geçici olduğunu kendimize hatırlatmamız gerek.
Duygularımızı pozitif yönde etkileyecek bize iyi gelen tutum ve davranışları günlük yaşantımızda uygulamak, canımızı sıkan durumlar ile başa çıkma becerimizi geliştirmemizi sağlar.Pandemiden önce sosyalleşmek için açık alanlarda yapılan aktivitelerin, sosyal izolasyon ve kısıtlamalardan dolayı evde neler yapılabilir listesi oluşturmak önemlidir. Örneğin; zevklere göre hobiler geliştirmek, kısıtlanan vücut hareketleri için egzersizler ve duyguların kontrolü için de doğru nefes teknikleri uygulamak duygularımızı olumlu yönde etkiler.Bu aktiviteleri rutin haline getirmek ruh sağlığı için faydalıdır. Yeme atakları kontrolü içinde büyük katkı sağlayacaktır.



DİYETİSYEN AHSEN NAME KANLI:
"SAĞLIĞI KORUYAN VE RUH HALİMİZE İYİ GELECEK BESİNLER TERCİH EDİLMELİ"
     Yapılan çalışmalar sağlıklı karbonhidratların fazla tüketilmesinin ruh hali üzerinde olumlu etkileri olduğunu vurgular. Sağlıklı karbonhidrattan kasıt bol miktarda antioksidan öge içeren taze sebze ve meyvelerdir. Günlük beslenme rutinine bol ve çeşitli sebzelerden yapılan salata ve serotonin öncü maddesini olan triptofanı bolca bulunduran muz ve çilek gibi meyveleri eklemek sağlığı korumak ve pozitif ruh hali açısından olumlu olacaktır.
Omega 3 tüketiminin de depresyona karşı koruyucu olduğu bilinen bir gerçektir. Omega 3 kaynağı besinleri ( balık, ceviz, keten tohumu, semizotu)de günlük beslenmemize eklemek pozitif ruh haline katkı sağlar.
Mutluluk hormonu olarak adlandırılan serotonin hormonunun %95’i bağırsaklardaki mikroorganizmalar tarafından sentezlenir. İyi bir ruh hali ve sağlıklı bir sindirim sistemi açısından mikrofloranın zengin ve çeşitli olması önemlidir. Bunun için de probiyotik (probiyotik yoğurtlar, kefir, turşu gibi ) ve prebiyotik (muz, soğan, brokoli ve çeşitli sebzeler) zengini besinleri yine günlük beslenmemize eklemek olumlu etkiler sağlar.



UZMAN FİZYOTERAPİST SEDA CAN KALKANLI:
"DAHA İYİ BİR RUH SAĞLIĞI İÇİN DÜZENLİ EĞZERSİZ"
     Literatüre bakıldığında egzersizin birçok faydası olduğu görülür. Egzersiz yapmak, koroner kalp hastalığına karşı koruyucu rol oynar. Anksiyete ve depresyon üzerine olumlu etkileri vardır.  Egzersiz ile yağ dokusu azalırken, başta kas kitlesi olmak üzere yağsız vücut kitlesi artar. Obezite tedavisinde uygun bir beslenme programı ile oldukça olumlu etki sağlar.
Pozitif ruh halini korumada ve bağışıklık sistemini güçlendirmede oldukça etkilidir. Özellikle bağışıklık sistemi güçlendirmesi pandemi dönemi için büyük bir nimettir.  Evlerde kalma süremizin arttığı ve hareketimizin kısıtlandığı bu süreçte;hareket nasıl arttırılabilir, ne kadar egzersiz yapılmalı, hangi egzersiz yapılmalı sorularının cevaplarını özetleyecek olursak: İnternette yer alan videolar veya online dersler bu dönemde kurtarıcı olabilir. Ancak vücudu zorlayan egzersizlere devam etmemek ve zorlamayan tekrar sayılarında yapmak, gerektiğinde bir uzmana danışmak gerekir. Yapılabilecek en kolay egzersizlerden biri ise yürüyüş yapmaktır. Yürüyüşü ise haftada üç gün 50 şer dakikalık periyotlar halinde yapıldığında daha etkili olur. Egzersizin olumlu etkileri ise 4 - 8 hafta içinde ortaya çıkacaktır.
Sağlık bir bütündür ve ekip işidir. Egzersiz yaparak, beslenmemize dikkat ederek ve ruh halimizi dengeleyerek sağlıklı kalmak pandemi döneminde de mümkün.